Bekkenklachten / SI
Oorzaken, symptomen en effectieve behandeling
Heb je het gevoel dat je bekken 'instabiel' aanvoelt?
Voel je een zeurende pijn in je onderrug die uitstraalt naar je billen? Ervaar je pijn bij het opstaan na lang zitten of heb je het gevoel dat je bekken 'instabiel' aanvoelt tijdens bewegen? Heb je last van scherpe pijn aan één kant van je onderrug, precies op de plek waar je SI-gewricht zit?
Bekkenklachten en bekkeninstabiliteit kunnen je dagelijks leven drastisch beïnvloeden en leiden vaak tot frustratie omdat de klachten moeilijk te duiden zijn.
Je bent niet alleen: ongeveer 20% van alle zwangere vrouwen ervaart bekkenklachten, en ongeveer 15-30% van alle mensen met lage rugpijn heeft eigenlijk een SI-gewrichtsprobleem. Bij FlowFysio begrijpen we de complexiteit van bekkenproblematiek en bieden we een gerichte, wetenschappelijk onderbouwde aanpak.
De complexiteit van het bekken
Je bekken vormt de verbinding tussen je wervelkolom en je benen, en bestaat uit verschillende gewrichten:
- Het sacro-iliacale gewricht (SI-gewricht): de verbinding tussen je heiligbeen en je darmbeen
- De symfyse: de verbinding tussen je twee schaambeenderen aan de voorzijde
- Het lumbo-sacrale gewricht: de overgang van je onderrug naar je heiligbeen
Bij bekkeninstabiliteit functioneren deze gewrichten niet optimaal samen. De complexe structuur van botten, gewrichten, spieren en ligamenten raakt uit balans, wat leidt tot overbelasting en pijn.
Anatomisch gezien heeft je bekken een bepaalde mate van bewegelijkheid nodig, maar ook voldoende stabiliteit. Deze stabiliteit wordt verzorgd door:
- Vorm-sluiting: de natuurlijke pasvorm van de gewrichtsvlakken
- Kracht-sluiting: de spanning van omliggende spieren en fasciae (bindweefsel)
- Bewegingscontrole: de coördinatie van je zenuwstelsel
Als één of meerdere van deze systemen niet optimaal functioneert, kan bekkeninstabiliteit ontstaan.
SI-gewrichtsklachten: een veelvoorkomend probleem
Van alle bekkenklachten komen SI-gewrichtsklachten het meest voor. Het sacro-iliacale (SI) gewricht verbindt je heiligbeen (sacrum) met je darmbeen (ilium) en speelt een cruciale rol in de krachtoverdracht tussen je wervelkolom en benen.
Wat maakt het SI-gewricht zo bijzonder:
- Het is een van de sterkste gewrichten in je lichaam, verstevigd door krachtige ligamenten
- Het heeft een unieke structuur: deels synoviaal gewricht (bewegelijk) en deels syndesmose (stijf)
- Het beweegt slechts minimaal (enkele millimeters), maar deze kleine beweging is essentieel
- Het werkt als een schokdemper bij het lopen en rennen
SI-gewrichtsklachten kunnen zich uiten als:
- Scherpe, stekende pijn direct over het SI-gewricht (te lokaliseren als een punt onder de rug, waar je soms kuiltjes ziet)
- Asymmetrische pijn: vaak aan één kant van je bekken
- Pijn die uitstraalt naar je bil, lies of achterkant van je been (vaak verward met ischias)
- Verergering bij overgang van zitten naar staan, traplopen of lang in één houding blijven
- Een gevoel van instabiliteit bij het staan op één been
Een vaak gemiste diagnose: naar schatting wordt 15-30% van alle lage rugpijn primair veroorzaakt door SI-gewrichtsproblematiek. Door de overlap in symptomen wordt het vaak verward met andere rugklachten.
"Draaien, bukken en vooral schokkende bewegingen doen veel pijn."
Herken je jezelf in deze klachten?
- Pijn in de onderrug, rondom het staartbeen of in het gebied van de SI-gewrichten (aan de achterzijde van je bekken)
- Pijn die precies te lokaliseren is op het SI-gewricht, soms met een gevoel van "blokkade"
- Pijn in de liezen of rondom het schaambeen
- Een 'klikgevoel' of instabiliteitsgevoel in je bekken bij beweging
- Moeite met activiteiten zoals traplopen, instappen in de auto of omdraaien in bed
- Pijn die verergert na lang staan of zitten
- Uitstralende pijn naar de billen, liezen of benen (vaak verward met ischias)
- Moeite met het heffen van één been (zoals bij het aantrekken van een broek)
- Bij zwangere vrouwen: toenemende klachten naarmate de zwangerschap vordert
- Problemen met de bekkenbodem zoals incontinentie of verzakkingsklachten
Mogelijke oorzaken
Bekkenklachten, waaronder SI-gewrichtsproblemen, kunnen diverse oorzaken hebben:
1. Zwangerschap en bevalling
Hormonale veranderingen maken gewrichtsbanden soepeler, terwijl de groeiende baarmoeder je zwaartepunt verandert. Een bevalling kan leiden tot overrekking of beschadiging van bekkenstructuren, met name in het SI-gewricht.
2. Trauma of val
Een val op je stuit of een ongeval kan de bekkengewrichten beschadigen of destabiliseren. Zelfs een misstap van een stoeprand kan soms het SI-gewricht belasten.
3. Herhaalde eenzijdige belasting
Activiteiten waarbij je steeds dezelfde beweging maakt (zoals golf, roeien of langdurig autorijden) kunnen het SI-gewricht overbelasten.
4. Beenlengteverschil*
Door een wisselwerking van enerzijds spierzwakte of inactivatie en de andere kant te veel spanning kan het bekken scheef trekken. Vaak te merken aan het waarnemen van een beenlengteverschil, dit wordt vaak verward door een anatomisch beenlengteverschil, maar komt vaak door scheefstand van het bekken door spieren.*
5. Houdingsproblemen
Een verkeerde houding zoals een holle onderrug of bekkenkanteling naar voren (waardoor een holle onderrug ontstaat) kan extra druk op je SI-gewrichten geven.
6. Spierzwakte
Onvoldoende kracht in core- en bekkenbodemspieren kan leiden tot instabiliteit, waardoor het SI-gewricht te veel moet compenseren.
7. Inflammatoire aandoeningen
Bij sommige mensen kunnen ontstekingsziekten zoals spondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew) bijdragen aan SI-gewrichtspijn.
Het belang van de bekkenbodem
Je bekkenbodem speelt een cruciale rol bij bekkenklachten.
Deze spierlaag:
- Vormt de onderkant van je bekken en ondersteunt je organen
- Werkt samen met je dwarse buikspieren en diepe rugspieren voor stabiliteit van het SI-gewricht
- Reguleert de controle over blaas en darmen
- Reageert vaak als eerste op stress of spanning met verhoogde spierspanning
Veel bekkenklachten gaan gepaard met een verstoorde functie van de bekkenbodem.
Dit kan zich uiten in:
- Een overactieve, gespannen bekkenbodem die pijn veroorzaakt
- Een verzwakte bekkenbodem die onvoldoende stabiliteit biedt aan het SI-gewricht
- Coördinatieproblemen waarbij de bekkenbodem niet goed samenwerkt met andere stabiliserende spieren
Bij FlowFysio besteden we specifieke aandacht aan bekkenbodemfunctie als onderdeel van een integrale benadering.
Wat kun je zelf doen tegen bekkenklachten?
In de eerste dagen na een whiplash:
01
Let op je (zit)houding
Zit met beide voeten plat op de grond, niet met gekruiste benen. En zit niet te lang achter elkaar in dezelfde houding. Na een half uurtje even opstaan en beweging doet soms wonderen.
02
Beweeg binnen je grenzen
Maak regelmatig korte wandelingen in plaats van lange zittende periodes. Verdeel belastende activiteiten over de dag. Bouw alles rustig op.
03
Bekkenspecifieke zelfzorg
Ga niet over (fysieke) grenzen heen. Wanneer je vermoeid bent, kunnen de klachten namelijk erger worden. Leg na een activiteit waar je veel bewogen hebt een kruik op het bekken. Warmte kan helpen om de spieren rond het bekken te ontspannen.
04
Probeer deze stabiliserende oefeningen
- Bruggetje: lig op je rug met gebogen knieën, til je bekken langzaam op.
- Bekkenkanteloefeningen: kantel je bekken voor- en achterwaarts in ruglig.
- Klemmen: knijp een kussen of bal tussen je knieën terwijl je op je rug ligt.
Wanneer moet je een afspraak maken?
De meeste nekklachten verminderen al binnen ongeveer drie dagen en hoofdpijnklachten zijn in de meeste gevallen na een goede nachtrust weer gekalmeerd. Het herstelproces kunnen we op de praktijk aanzienlijk versnellen door spieren gericht te activeren of juist te ontspannen. We combineren hands-on technieken met functionele oefeningen die zijn afgestemd op jouw specifieke situatie.
Je langer dan 5 dagen last hebt van pijn in het bekkengebied.
Je pijn ervaart direct op of rond je SI-gewrichten (de verbinding tussen je ruggengraat en bekken).
Je moeite hebt met dagelijkse activiteiten of bepaalde bewegingen niet meer optimaal kan maken.
Je bewegingsvrijheid van je nek beperkt is.
Hoe wij je kunnen helpen
Zelfs als het ongeval al langer geleden is en je nog steeds klachten hebt, kan gerichte therapie nog steeds zeer effectief zijn. Bij FlowFysio behandelen we regelmatig mensen met langdurige whiplashklachten die elders geen verbetering zagen.
We bieden een wetenschappelijk onderbouwde, gefaseerde aanpak voor whiplashklachten:
- Uitgebreide analyse: We brengen niet alleen je klachten in kaart, maar onderzoeken ook bewegingspatronen, spierbalans en hoe je zenuwstelsel reageert op prikkels.
- Manuele technieken: Zachte mobilisaties van je nekwervels, myofasciale release van gespannen spieren en behandeling van triggerpoints om pijn te verminderen en beweging te herstellen.
- Gerichte oefentherapie: We trainen specifiek je diepe nekstabilisatoren (zoals de longus colli en multifidi) die vaak verzwakt raken na een whiplash.
- Sensomotorische training: Oefeningen die je balans, coördinatie en lichaamsbesef verbeteren, essentieel bij duizeligheidsklachten.
- Graduele belastingsopbouw: Een gestructureerd programma om je activiteitenniveau stap voor stap op te bouwen zonder terugval.
- Educatie en zelfmanagement: We leren je hoe je signalen van je lichaam kunt herkennen en erop kunt reageren, zodat je zelf de controle weer hebt.
Onderzoek toont aan: hoe eerder je start met de juiste aanpak, hoe groter de kans op volledig herstel. Wacht daarom niet te lang met het zoeken van professionele hulp.
