Tinnitus
Oorzaken, symptomen en effectieve behandeling
Je wordt wakker met een zeurende hoofdpijn
en voelt een pijnlijke kaak bij het kauwen.
Hoofd-, kaak- en duizeligheidklachten kunnen je dagelijks functioneren ernstig belemmeren - van concentratieproblemen tijdens werk tot angst voor bewegen en een beperkte deelname aan sociale activiteiten.
Of je nu regelmatig last hebt van spanning in je nek en hoofd, problemen ervaart met je kaakgewricht, of worstelt met verschillende vormen van duizeligheid - de impact op je kwaliteit van leven is aanzienlijk.
Gelukkig is er veel te doen aan deze klachten, mits je de juiste aanpak kiest.
Inhoudsopgave
- Hoofd- en kaakklachten: complexe verbindingen
- Symptomen herkennen
- Mogelijke oorzaken
- Kaakgewrichtsklachten (TMD): de veelvoorkomende problematiek
- Hoofdpijn en spanningsklachten: de impact op je dagelijks leven
- Duizeligheid: verschillende vormen en oorzaken
- Wat kun je zelf doen?
- Wanneer een afspraak maken bij FlowFysio?
Hoofd- en kaakklachten: complexe verbindingen
Je kaakgewricht, ook wel het temporomandibulaire gewricht genoemd, is een van de meest complexe gewrichten in je lichaam. Het verbindt je onderkaak met je schedel en maakt bewegingen mogelijk zoals praten, kauwen en geeuwen. Dit gewricht werkt nauw samen met je nekspieren, kauwspieren en de houding van je hoofd en nek.
Het bijzondere aan de verbinding tussen hoofd en kaak is dat spanning in één gebied direct invloed heeft op het andere. Nekspanning kan leiden tot hoofdpijn én kaakklachten, terwijl kaakproblemen kunnen resulteren in hoofdpijn én nekklachten. Bovendien kunnen deze problemen in combinatie met verstoringen van het evenwichtsorgaan of de nekgewrichten leiden tot duizeligheidsklachten.
"Vaak voel ik spanning in mijn kaken en hoofd"
Symptomen herkennen
Herken je één of meer van deze symptomen?
- Pijn in de kaakspieren of het kaakgewricht, vooral bij kauwen of praten
- Een 'klikkend' of 'knappend' geluid bij het openen of sluiten van je mond
- Beperkte mondopening of moeite met gapen
- Spanning of pijn in je slapen, voorhoofd of achterhoofd
- Regelmatige hoofdpijn die begint in de nek of het kaakgebied
- Een gevoel van vermoeidheid in je kaak na langdurig praten of eten
- Pijn die uitstraalt naar je oren, schouders of gezicht
- Tandenknarsen of tandenklemmen ('s nachts of overdag)
- Duizeligheid of een draaierig gevoel bij bepaalde hoofdbewegingen
- Gevoel van instabiliteit of onbalans tijdens lopen of staan
- Misselijkheid in combinatie met duizeligheid
Mogelijke oorzaken: waarom heb je last van je hoofd, kaak of duizeligheid
Je hoofd-, kaak- en duizeligheidklachten kunnen diverse oorzaken hebben:
Overbelasting
Langdurig kauwen op harde voeding of kauwgom
Spierspanning
Aanhoudende spanning in de kauwspieren en nekspieren
Stress en emotionele factoren
Angst, zorgen of frustratie die leiden tot tandenknarsen of klemmen
Verkeerde houding
Voorwaartse hoofdpositie ("forward head posture") die de nek- en kaakspieren overbelast
Trauma
Direct letsel aan je hoofd, nek of kaak, zoals een val of whiplash
Tandheelkundige factoren
Ongelijkmatige beet, recente tandheelkundige ingrepen of malocclusie
Gewrichtsaandoeningen
Zoals artrose of artritis in het kaakgewricht of de nekwervels
Slaapproblemen
Slaapapneu of andere slaapstoornissen die tandenknarsen bevorderen
Evenwichtsstoornissen
Problemen in het binnenoor of met de verwerking van evenwichtsinformatie
Nekproblemen
Bewegingsbeperkingen of instabiliteit in de hoge nekwervels
Circulatieproblemen
Verminderde doorbloeding naar de hersenen
Medicatiegebruik
Bijwerkingen van bepaalde medicijnen
Kaakgewrichtsklachten (TMD): de veelvoorkomende problematiek
Temporomandibulaire disfunctie (TMD) is een verzamelnaam voor aandoeningen die het kaakgewricht en de omliggende structuren treffen. Naar schatting heeft 10-15% van de volwassenen in Nederland hier in meer of mindere mate last van.
Kaakgewrichtsklachten kunnen ontstaan door:
- Interne derangement: Problemen met de schijf (discus) in het kaakgewricht, zoals verschuiving of vervorming
- Degeneratieve veranderingen: Slijtage van het kraakbeen in het kaakgewricht
- Myofasciale pijn: Chronische spanning in de kauwspieren met gevoelige 'trigger points'
- Bruxisme: Tandenknarsen of tandenklemmen, vaak tijdens de slaap of bij stress
Typerend voor TMD is:
- Pijn voor of in het oor, vooral bij kauwen
- Gelimiteerde mondopening (normaal is 4-5 cm of drie vingers)
- Asymmetrische beweging bij het openen van de mond
- Knappende of krakende geluiden bij kaakbewegingen
- Vermoeidheid in de kaakspieren na langdurig praten of eten
- De behandeling is afhankelijk van de specifieke oorzaak, maar omvat meestal een combinatie van manuele therapie, oefeningen en leefstijlaanpassingen.

Hoofdpijn en spanningsklachten: de impact op je dagelijks leven
Hoofdpijn gerelateerd aan nek- en kaakspanning is een van de meest voorkomende vormen van hoofdpijn. Deze wordt gekenmerkt door:
- Een drukkend of knellend gevoel, vaak beschreven als een 'band om het hoofd'
- Pijn die begint in de nek of het achterhoofd en zich verspreidt naar het voorhoofd
- Verhoogde gevoeligheid in de schedel- en nekspieren
- Verergering bij langdurige statische houding (zoals bureauwerk)
- Vaak gepaard met vermoeidheid en concentratieproblemen
- De verbinding met kaakproblematiek is sterk: de spieren die je kaak bewegen hebben directe verbindingen met de spieren in je nek en schedel. Spanning in een van deze gebieden verspreidt zich gemakkelijk naar de andere.
Duizeligheid: verschillende vormen en oorzaken
1. Benigne Paroxismale Positieduizeligheid (BPPD)
De meest voorkomende vorm van duizeligheid, gekenmerkt door:
- Korte, intense draaiduizeligheid (20-60 seconden) bij specifieke hoofdbewegingen
- Wordt uitgelokt door bijvoorbeeld omdraaien in bed, omhoog kijken of bukken
- Veroorzaakt door losse kristallen (otoconia) in het binnenoor
- Gaat vaak gepaard met misselijkheid
- Is goed te behandelen met repositiemanoeuvres (zoals het Epley manoeuvre)
2. Cervicogene duizeligheid
Duizeligheid die ontstaat vanuit de nek, gekenmerkt door:
- Vaak een wankel of onbalans gevoel, minder vaak een echt draaierig gevoel
- Verergert bij nekbewegingen of langdurige nekbelasting
- Gaat vaak samen met nekpijn of hoofdpijn
- Ontstaat door verstoorde signalen vanuit de bovenste nekgewrichten
- Reageert goed op behandeling van de nekgewrichten en -spieren
3. Vestibulaire migraine
Een vaak ondergediagnosticeerde vorm van duizeligheid, gekenmerkt door:
- Episodes van duizeligheid die minuten tot dagen kunnen duren
- Al dan niet gepaard met hoofdpijn
- Vaak gevoeligheid voor licht, geluid en beweging
- Kan worden uitgelokt door stress, bepaalde voedingsmiddelen of hormonale schommelingen
- Behandeling bestaat uit medicatie en leefstijlaanpassingen
4. Ziekte van Ménière
Een aandoening van het binnenoor, gekenmerkt door:
- Aanvallen van hevige draaiduizeligheid die uren aanhouden
- Gehoorverlies dat kan fluctueren
- Oorsuizen (tinnitus) en een vol gevoel in het oor
- Onvoorspelbare aanvallen met periodes van remissie
- Behandeling richt zich op symptoomverlichting en leefstijlaanpassingen

5. Orthostatische hypotensie
Duizeligheid door een plotselinge bloeddrukdaling, gekenmerkt door:
- Duizeligheid of licht gevoel in het hoofd bij opstaan
- Kan leiden tot wazig zien of zelfs flauwvallen
- Meestal kortdurend (enkele seconden tot minuten)
- Vaker voorkomend bij ouderen of als bijwerking van medicatie
- Behandeling bestaat uit gedragsaanpassingen en soms medicatie
6. Angstgerelateerde duizeligheid
Duizeligheid die in stand wordt gehouden door angst, gekenmerkt door:
- Gevoel van licht in het hoofd, zweverigheid of onwerkelijkheid
- Vaak continue aanwezigheid met wisselende intensiteit
- Verergert in stressvolle situaties of drukke omgevingen
- Kan beginnen na een episode van 'echte' duizeligheid
- Behandeling focust op angstreductie en graduele blootstelling
Het onderscheiden van deze verschillende vormen van duizeligheid is cruciaal voor een effectieve behandeling. Bij FlowFysio maken we gebruik van specifieke tests en een uitgebreide anamnese om de juiste diagnose te stellen en een passend behandelplan op te stellen.
Wat kun je zelf doen tegen nek en hoofdpijn?
01
Kaakontspanning
Plaats je tong licht tegen je gehemelte, net achter je voortanden. Laat je kaak ontspannen hangen met je lippen gesloten maar tanden gescheiden. Dit is de rustpositie die je kaak zou moeten aannemen wanneer je niet spreekt of eet.
02
Gecontroleerde mondopening
Plaats je vingertoppen op je kaakgewrichten (net voor je oren). Open je mond langzaam en gecontroleerd tot je een lichte rek voelt. Sluit je mond langzaam. Herhaal 5-10 keer, drie keer per dag
03
Tong in wang oefening
Zorg dat je rechtop zit, duw dan je tong afwisselend tegen je linker en rechterwang. Herhaal dit 10 keer per kant, 3 keer per dag.
04
Oefeningen voor duizeligheid
Begin in zittende positie en draai je hoofd langzaam van links naar rechts. Verhoog geleidelijk de snelheid naarmate je tolerantie verbetert.
Preventieve maatregelen
- Verbeter je werkhouding, met name de positie van je hoofd ten opzichte van je schouders
- Neem regelmatig korte pauzes bij beeldschermwerk (elke 30-45 minuten)
- Wees je bewust van tandenklemmen overdag en probeer dit te verminderen
- Verminder stressfactoren of leer betere copingstrategieën voor stress
- Overweeg een nachtbeugel (in overleg met je tandarts) bij nachtelijk tandenknarsen
- Zorg voor voldoende hydratatie en regelmatige maaltijden
- Vermijd overmatig gebruik van cafeïne en alcohol bij duizeligheidsklachten
- Sta langzaam op uit liggende of zittende positie bij orthostatische klachten
Wanneer moet je een afspraak maken?
Ondanks zelfzorg kunnen hoofd-, kaak- en duizeligheidklachten hardnekkig zijn.
Maak een afspraak bij FlowFysio als:
Je klachten langer dan twee weken aanhouden
De pijn of duizeligheid je dagelijks functioneren beperkt of je slaap verstoort.
Je mondopening beperkt is of steeds verder afneemt
Je regelmatig hoofdpijn hebt die begint in de nek of kaakregio
Hoe wij je kunnen helpen
Bij FlowFysio behandelen we hoofd-, kaak- en duizeligheidklachten met een integrale aanpak. We analyseren niet alleen je kaakgewricht of evenwichtsorgaan, maar kijken naar het gehele systeem van hoofd, nek, kaak en evenwicht.
Onze behandeling bestaat uit een combinatie van:
- Gerichte manuele therapie om kaak- en nekbewegelijkheid te verbeteren
- Repositiemanoeuvres bij BPPD (losgeraakte oorsteentjes)
- Trigger point behandeling voor gespannen kauw- en nekspieren
- Vestibulaire revalidatie bij evenwichtsproblemen
- Een persoonlijk oefenprogramma gericht op ontspanning, hertraining en habituatie
- Houdings- en ergonomisch advies voor werk- en slaapsituaties
- Begeleiding bij stressmanagement en bewustwording van parafuncties (zoals tandenklemmen)
Onze aanpak is gebaseerd op recente wetenschappelijke inzichten en wordt individueel afgestemd op jouw specifieke klachtenpatroon en leefstijl.
Ervaar zelf hoe je weer kunt genieten van pijnvrij kauwen, praten, bewegen en een helder, stabiel hoofd. Maak vandaag nog een afspraak bij FlowFysio.
